Mensen die de Nederlandse taal niet goed machtig zijn maar wél willen werken in de ouderenzorg. Deze potentiële groep werknemers is jarenlang over het hoofd gezien. Het project Anderstaligen brengt daar sinds vorig jaar verandering in met een speciaal opleidingsprogramma.
De insteek van het project Anderstaligen is eenvoudig: een opleidingstraject opzetten voor mensen die in Nederland wonen maar die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen. “Deze doelgroep zag ik regelmatig voorbij komen tijdens sollicitatiegesprekken voor leerlingplekken bij Omring. Het waren waardevolle kandidaten, maar ze beheersten de Nederlandse taal onvoldoende om de reguliere opleiding te volgen”, zegt Tamara de Rie, adviseur Vakontwikkeling bij zorggroep Omring.
Tamara bedacht een plan om deze doelgroep aan de zorg te gaan binden. Ze benaderde het Horizon College in Hoorn om een opleiding samen te stellen en zocht ondersteuning bij het Taalinstituut om extra taallessen te verzorgen. Tenslotte bracht Tamara een samenwerking tot stand met de gemeentelijke opleidingspartner WerkSaam. “Zij hebben potentiële kandidaten in hun systeem, kennen de doelgroepen en hebben de mogelijkheid om ze het eerste schooljaar te laten doen met eventueel behoud van uitkering.”
Achterban
Het resultaat van deze samenwerking: per februari 2020 een alternatief opleidingstraject voor de driejarige opleiding tot Helpende Plus en Verzorgende IG. Als belangrijkste reden voor de opstart van dit project, noemt Tamara het nijpende personeelstekort in de zorg dat naar verwachting alleen nog maar groter wordt. Daarnaast spelen er nog andere factoren mee.
“In onze regio Noord-Holland Noord zijn nog weinig mensen uit andere culturen werkzaam in de ouderenzorg. Hetzelfde geldt voor de bewoners van onze woonzorglocaties. Wellicht kan de groep anderstaligen een soort informatiestroom naar hun achterban op gang brengen over de mogelijkheden van de Nederlandse ouderenzorg.” Tenslotte speelt de maatschappelijke betrokkenheid ook een rol. “Als grote zorginstelling kunnen wij een extra inspanning leveren om mensen aan te trekken die moeilijker aan een baan komen.”
Bij de start van het project zijn er 22 mensen geselecteerd, afkomstig uit 15 verschillende landen waaronder Japan, China, Syrië, Marokko en Polen. Daarvan zitten er momenteel 17 in hun tweede jaar en hebben nu een leerarbeidsovereenkomst van 24 uur per week. Tamara: “Daarmee verdienen ze nu een salaris. Dat is prachtig voor mensen die voorheen in Nederland geen baan hadden.”
Belangrijke lessen
Het afgelopen jaar zijn er ook belangrijke lessen getrokken. Zo bleek de taalachterstand een van de grootste uitdagingen te zijn. Er kwamen zodoende extra taallessen met speciale aandacht voor Nederlandse zorgbegrippen. De anderstalige studenten hadden ook coaching nodig op het gebied van Nederlandse omgangsvormen. Tamara: “De Nederlandse werk- en leercultuur is voor ons bijna vanzelfsprekend, maar voor mensen uit een andere cultuur is dat een overgang. Voor hen is alles nieuw: ze leren een nieuw beroep, hebben een taalachterstand en ze weten niet hoe de hazen lopen op de werkvloer.”
Coaching
Jobcoach Nicolet Buis kreeg daarom vorig jaar augustus de taak om de deelnemers te coachen. “Ik fungeerde als schakel tussen de opleiding en de studenten", zegt Nicolet. “De eerste weken was ik alleen maar bezig om hun vertrouwen te winnen. Ik wilde er bijvoorbeeld zeker van zijn dat ik hun namen goed uitsprak, ging met ze koffiedrinken, kwam bij hen thuis en op werk, en ging me ook verdiepen in hun land van herkomst. Ze moesten weten dat ze bij mij konden aankloppen voor alle vragen: zowel privé, werk als studie.”
Nadat Nicolet hun vertrouwen had gewonnen, kon ze zowel de deelnemers als de werkbegeleiders helpen. “Het was heel belangrijk om ze positief te coachen, want de deelnemers waren heel gefocust om te slagen. Het ontvangen van feedback was daardoor soms lastig.” Nicolet ontpopte zich ook als trouble shooter. “Van een werkbegeleider kreeg ik te horen dat een deelnemer haar verslagen in een nogal raar format aanleverde. Ik kwam er achter dat ze alle verslagen op haar telefoon uitwerkte. Ik heb toen een laptop geregeld. Een andere deelnemer had bij vroege diensten moeite om op tijd te komen. De oorzaak bleek dat ze geen fiets had. Die context besprak ik steeds met de werkbegeleiders en gaf hen ook tips hoe zij het beste konden omgaan met de anderstaligen.”
Nieuwe lichting
De extra begeleiding door Nicolet is inmiddels gestopt, de studenten hebben hun draai gevonden. De eerste lichting anderstaligen zit nu in het tweede jaar en het plan is om in februari 2022 een nieuwe groep te laten starten. Tamara: “Bij Omring hebben we in totaal 300 BBL-studenten en 17 daarvan komen uit onze groep Anderstaligen. Als we ieder jaar met een nieuwe lichting starten dan hebben we op elk moment rond de 45 studenten in huis met een andere achtergrond. Dat is echt een verrijking voor de zorg.”
Ze heeft vertrouwen in de toekomst. “Vanuit de regio doen steeds meer zorgorganisaties mee aan dit traject, we hopen het de komende jaren door te zetten in de hele regio.”
