Zorgmedewerkers hebben het in de regel druk. Heel druk. Dat gaat regelmatig ten koste van de werkbegeleiding van studenten. Het programma Wegwijs in de Zorg moet voor verlichting zorgen. Het idee: in een besloten appgroep worden nieuwe studenten - onder toeziend oog van een ouderejaarsstudent - uitgedaagd om hun leer-werkervaringen met elkaar te delen.
Een hoge werkdruk bij medewerkers van VVT-organisaties in combinatie met een coronapandemie. De werkbegeleiding van studenten stond het afgelopen jaar behoorlijk onder spanning. Om werkbegeleiders te ontlasten en eerstejaars toch begeleiding te bieden, is begin 2021 het LWWL-programma Wegwijs in de Zorg gestart. Het idee: een besloten groepsapp met maximaal vier eerstejaarsstudenten, die – onder begeleiding van een ouderejaarsstudent – wekelijks een werkgerelateerde challenge krijgen toegestuurd. Vervolgens kunnen ze in de appgroep hun ervaringen met elkaar bespreken. Het 12-weken durende project ging van start bij Omring, Zorgcirkel, ViVa! Zorggroep en Wilgaerden/Leekerweide.
In totaal kregen zes teams wekelijks een challenge met betrekking tot hun ervaring rondom een praktijkonderwerp. De begeleidende tekst van zo’n challenge luidde bijvoorbeeld: kun jij een voorbeeld geven van gedrag van een bewoner dat je niet goed begrijpt of begreep? De vraag aan de student was vervolgens: kijk deze week uit naar een situatie waarbij je het gedrag van een cliënt niet begreep. Hoe reageerde ik op het onbegrepen gedrag en waarom vertoont een cliënt dit gedrag?
Sparringseffect
“Door middel van een challenge wordt een student geprikkeld om vragen te bespreken met zijn nieuwe collega’s. Daardoor krijgt hij meer binding met de collega's en leert van hun ervaring. In de appgroep kan hij of zij ook vrijuit met zijn medestudenten sparren over de challenge”, zegt Angelika Lohse (49), een derdejaars Verzorgende bij de ViVa! Zorggroep.
Als ouderejaarsstudent had zij de taak om de challenges te begeleiden. “Mijn rol was om studenten Verzorgende IG/MZ te stimuleren en te motiveren om de challenge aan te gaan en een sparringseffect te laten ontstaan. Ik zorgde ook voor bescherming: zodra studenten zwaarwegende ervaringen of heel persoonlijke issues aandroegen, kon ik ze adviseren om dit onderwerp te bespreken met de werkbegeleider of de opleidingsadviseur.” De coachende rol was ook leerzaam voor ouderejaarsstudent Angelika. “De challenges zorgden bij mij ook voor een reflectiemoment: hoe ging ik daar destijds mee om?”
Welkome aanvulling
Zij-instromer Rudy van den Blink (30) was een van de eerstejaarsstudenten die meedeed aan Wegwijs in de Zorg. Het was een welkome aanvulling op de fysieke werkbegeleiding. “Na een paar weken kon ik bepaalde werkzaamheden zelfstandig uitvoeren zoals het aantrekken van steunkousen en wassen en aankleden. Mijn begeleiding viel daarna een beetje weg.
Werkbegeleiders hebben natuurlijk een overload aan taken: medicatie bestellen, zorgen dat de was op orde is, enzovoort. Dat zal ten koste gaan van de begeleiding.” Rudy onderstreept het belang van continue werkbegeleiding. “Zeker in de eerste twee maanden als alles nieuw is, moet je eigenlijk wekelijks een contactmoment inplannen. Ik had bijvoorbeeld nog nooit iemand van voren en achteren gewassen. Het is fijn om het met anderen te hebben over emoties."
Als je mensen naar de zorg haalt, dan moet je zorgen dat ze in een warm bad komen. Ik had ook behoefte aan feedbackmomenten van collega’s: 'Doe ik het goed? Wat kan ik verbeteren?’ De Wegwijs in de Zorg-app kon die lacune deels opvangen. "De app is zeker ook goed voor jonge studenten die behoefte hebben aan sturing om bepaalde vragen te kunnen én durven te stellen aan hun werkbegeleiders. De challenges geven richting aan onderwerpen waar ze op de werkvloer tegenaan lopen.”
Doorlopende challenges
Rudy krijgt bijval van Alice van Zurk, Human Resources Development-adviseur bij ViVa! Zij kreeg in december 2020 de vraag of ViVa! wilde meedoen aan Wegwijs in de Zorg. Alice: “Het mooie van die challenges is dat je studenten kunt laten reflecteren op gedrag en op houding bij onderwerpen waar soms geen tijd voor is, of voor wordt genomen. Het zijn wel pittige challenges. Wij hebben daarom gekozen om de challenges een paar weken na aanvang van de studie te laten plaatsvinden. De student is dan al beetje gewend en zal zich sneller kwetsbaar durven op te stellen in de appgroep.”
Bij ViVa! krijgen de challenges eind 2021 een vervolg. “We gaan het wel iets anders insteken door de challenges helemaal te verweven met de onderwerpen die besproken worden in de klas. De hele klas van 16 studenten gaat vervolgens aan de slag met de challenge over bijvoorbeeld onbegrepen gedrag.”
